EN Rejestrator czasu pracy – gdzie go zainstalować?

Przepisy prawa pracy nie precyzują w jakich miejscach w zakładzie pracy należy zainstalować rejestrator czasu pracy. W związku z brakiem wytycznych w tym zakresie, pracodawca ma swobodę co do umiejscowienia urządzeń do rejestracji czasu pracy.

Przypomnijmy, że zgodnie z art. 149 Kodeksu pracy, na pracodawcy ciąży obowiązek prowadzenia ewidencji czasu pracy pracownika do celów prawidłowego ustalenia jego wynagrodzenia i innych świadczeń związanych z pracą (z pewnymi wyjątkami). W celu spełniania tego obowiązku coraz więcej pracodawców decyduje się na wdrażanie systemów automatycznej rejestracji czasu pracy przy użyciu urządzeń technicznych.

Elektroniczne rejestratory czasu pracy zapewniają:

– automatyczne rozliczanie czasu pracy,

– poprawienie dyscypliny w miejscu pracy,

– zwiększenie efektywności w rozliczaniu czasu pracy.

System elektronicznej rejestracji czasu pracy powinien być wyposażony w odpowiednie czytniki, przy pomocy których pracownik może rejestrować godziny przyjścia/wyjścia z pracy, odbyte przerwy, wyjścia służbowe lub prywatne. Przepisy prawa pracy nie określają w jakich miejscach w zakładzie pracy należy umieścić takie czytniki. Pracodawca może je umieścić zarówno przy wejściu do zakładu pracy, bezpośrednio przy stanowisku pracy lub w każdym innym miejscu w zakładzie pracy.

Należy mieć na uwadze fakt, iż umiejscowienie elektronicznych rejestratorów czasu pracy przy wejściu do zakładu pracy oznacza rozpoczęcie rejestrowania czasu pracy pracownika bezpośrednio od momentu jego wejścia na teren zakładu pracy. Natomiast założenie urządzenia do rejestracji czasu pracy przy stanowiskach pracy nie będzie uwzględniało czasu potrzebnego na przygotowanie się do pracy do czasu pracy. Z punktu widzenia pracodawcy, korzystniejsze jest zamontowanie czytników czasu pracy bezpośrednio przy stanowiskach pracy.

W wielu zakładach pracy, zwłaszcza przy pracach administracyjno-biurowych, pracownicy wykonują pracę w tym samych dniach tygodnia, w stałych godzinach. W takim przypadku rozkład czasu pracy pracowników wynika z przepisów wewnątrzzakładowych. Kontrola czasu pracy zatrudnionych w tym przypadku nie przysparza zbyt wielu trudności. Nie mniej jednak ogólna liczba pracowników nie pozostaje bez wpływu na jakość i szybkość kontroli ich czasu pracy.

W związku z tym, że pracownicy mogą pracować w różnych systemach czasu pracy, przy pracy zmianowej, a także w ramach indywidualnego rozkładu czasu pracy – rejestrowanie faktycznych godzin pracy pracowników w zakładzie pracy może być bardzo utrudnione. Tradycyjna forma odnotowywania godzin przyjścia i wyjścia z pracy w postaci papierowej listy obecności nie sprawdza się w tych zakładach pracy.

Czasem pracy jest czas, w którym pracownik pozostaje w dyspozycji pracodawcy w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym do wykonywania pracy. Zgodnie ze stanowiskiem PIP czas potrzebny pracownikowi np. na przebranie się w odzież roboczą, a po zakończeniu pracy na wzięcie kąpieli i ubranie własnej odzieży są zaliczane do czasu pracy. Stanowisko to (w doktrynie) jest negowane, gdyż żaden przepis nie stanowi, że czas takich czynności powinien być wyliczany do czasu pracy.

Ponadto, jeśli pracownik nie wykonuje pracy, nie jest to jego czas pracy, nawet jeśli po godzinach przebywa w zakładzie pracy lub pozostaje w dyspozycji pracodawcy (wyrok SN z dnia 10 listopada 2009 r., II PK 51/09, OSNP 2011, nr 11-12, poz. 150;). Wszystko jednak zależy od rodzaju wykonywanej pracy. Jeśli zgodnie z przepisami, wykonywana praca wymaga przebrania w odzież roboczą, a pracownik w trakcie pracy ma kontakt np. z materiałami biologicznymi (fekalia) to czas potrzebny na wzięcie prysznica i przebranie się w odzież pracownika powinien wg Autorki być zaliczany do czasu pracy.